Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La được thành lập theo Quyết định 511/QĐ-UBND, ngày 7/3/2016 của UBND tỉnh Sơn La. Tổng diện tích quy hoạch Khu bảo tồn hơn 15.800ha, nằm trên địa phận 3 xã: Hua Trai, Ngọc Chiến và Nặm  Păm. Phân theo khu chức năng, gồm 3 phân khu: Khu bảo vệ nghiêm ngặt hơn 8.000 ha, khu phục hồi sinh thái 3.339ha, khu dịch vụ hành chính hơn 31ha. 

Hiện, Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La gồm 18 cán bộ, viên chức. Chia thành 3 tổ bảo vệ rừng đóng trên địa bàn 3 xã: Ngọc Chiến, Nặm Păm, Hua Trai. Để làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR, công tác bảo tồn đa dạng sinh học, thời gian qua, Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La đã tăng cường công tác tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân sống xung quanh khu rừng đặc dụng về giá trị của động, thực vật quý hiếm đang sinh sống tại khu bảo tồn. Đồng thời, phối hợp với chính quyền cơ sở tổ chức các đợt tuần tra, kiểm soát rừng. Bên cạnh đó, Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La đã triển khai các chương trình dự án hỗ trợ sản xuất vùng đệm theo Quyết định 24/2012 của Thủ tướng Chính phủ bằng việc cấp phát giống cây ăn quả, cây công nghiệp cho các hộ dân sống xung quanh vùng đệm. Trong năm 2020 đã hỗ trợ bằng các loài cây ăn quả, cây công nghiệp như: Soài, Mơ, Mận, Mắc ca, Sơn tra,… cho 38 cộng đồng bản thuộc các xã Ngọc Chiến, Nặm Păm, Pi Toong và Hua Trai với tổng số 27.538 cây giống các loại, tổng giá trị trên 1,5 tỷ đồng. Nhờ đó, đã góp phần để cải thiện sinh kế và nâng cao thu nhập cho người dân.  

Là 1 trong những hộ dân được hỗ trợ cây ăn quả vùng đệm, gia đình anh Lường Văn Lệt - bản Ít, xã Nặm Păm được hỗ trợ trồng 20 cây mận hậu và cây xoài đến nay vườn cây ăn quả của gia đình anh đang sinh trưởng tốt. 

Là một trong những bản làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học. Từ khi có thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La đến nay, bản Ít xã Nặm  Păm chưa có vụ cháy rừng nào xảy ra. 

Bản Ít được giao quản lý 834,232ha. Bản có 12 thành viên nằm trong đội quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR. Tháng cao điểm, các thành viên thường xuyên cùng cán bộ kiểm lâm địa bàn tham gia tuần tra, canh rừng. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, nên ý thức bảo vệ rừng của người dân trong bản được nâng lên rất nhiều. 

Trong 7 tháng đầu năm 2020, Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La tổ chức được 48 cuộc họp cấp bản tại 4 xã vùng đệm khu bảo tồn với 5.756 lượt người nghe, quán triệt. Đồng thời, thực hiện ký cam kết bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng với 658 hộ gia đình thuộc 10 bản, 2 xã Nặm  Păm và Hua Trai; Tổ chức 1 buổi ngoại khóa thi vẽ tranh tuyên truyền về rừng tại trường Trung học cơ sở xã Ngọc Chiến.  

Ngoài ra, Trong quá trình tuần tra đã phát hiện 2 vụ vi phạm lâm luật với khối lượng lâm sản tịch thu 0,24 m3. Các vụ việc đã được Hạt Kiểm lâm huyện xử lý theo quy định của pháp luật. 

Hiện nay tại Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên Mường La vừa đưa vào sử dụng Khu vườn ươm và cứu hộ động vật hoang dã trong đó tại khu vườn ươn đã thực hiện ươm các cây như:  Cây ban, cây sa nhân, cây thông, 1 số loại đẳng sâm... để phục vụ cho công tác phát triển rừng. Cùng với đó, Ban đang thực hiện chăm sóc 3 cá thể khỉ gồm 2 con khỉ mốc và 1 con khỉ vàng vừa được Hạt Kiểm lâm huyện bàn giao vào tháng 7/2020. 

Với những giải pháp cụ thể, hiện nay Ban Quản lý Khu bảo tôn thiên nhiên Mường La cũng đang tích cực tham mưu cho chính quyền các xã trong Khu bảo tồn và các địa phương giáp ranh triển khai thực hiện tốt chính sách hỗ trợ vùng đệm, hướng dẫn sử dụng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng đúng mục đích, đúng đối tượng, qua đó từng bước hỗ trợ, tạo điều kiện cho người dân trong khu vực có thu nhập ổn định từ nghề rừng, tích cực tham gia bảo vệ, phát triển rừng và bảo tồn đa dạng sinh học. 

Trung tâm Truyền thông - Văn hóa